سیب زمینی‌ها به چندین نوع دسته‌بندی می‌شوند که از جمله رایج‌ترین آنها می‌توان به سیب زمینی‌های رُسِت (Russet)، سیب زمینی قرمز، سیب زمینی زرد، و سیب زمینی‌های بنفش اشاره کرد. هر نوع سیب زمینی کاربردهای متفاوتی دارد؛ برای مثال، سیب زمینی‌های رست برای تهیه سیب زمینی سرخ کرده مناسب‌اند، در حالی که سیب زمینی‌های قرمز بیشتر در سالادها و غذاهای تازه مصرف می‌شوند. سیب زمینی زرد نیز با بافت نرم خود برای پوره سیب زمینی ایده‌آل است.
صادرات جهانی سیب زمینی در سال 2023 به حدود 6.2 میلیارد دلار برای سیب زمینی‌های خام و 16.6 میلیارد دلار برای محصولات فرآوری شده مانند سیب زمینی سرخ کرده منجمد رسیده است. این ارقام نشان‌دهنده افزایش 19.5 درصدی در پنج سال گذشته بوده و نمایانگر رشد تقاضای جهانی برای این محصول است. از نظر جغرافیایی، کشورهای مختلف نقش بزرگی در صادرات دارند، به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی که بیشترین حجم صادرات را به خود اختصاص داده‌اند.
برترین صادرکنندگان سیب زمینی
برترین صادرکنندگان سیب زمینی خام در جهان شامل کشورهای هلند، فرانسه و آلمان هستند. در سال 2023، هلند با صادراتی به ارزش 1.2 میلیارد دلار (19.8 درصد از کل صادرات جهانی)، رتبه اول را داشت، در حالی که فرانسه با 1.1 میلیارد دلار و آلمان با 665.9 میلیون دلار در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. این کشورها به دلیل شرایط اقلیمی مناسب و تکنولوژی پیشرفته در کاشت و برداشت سیب زمینی، توانسته‌اند بخش عظیمی از بازار جهانی را به خود اختصاص دهند.
در زمینه صادرات سیب زمینی فرآوری شده، بلژیک و هلند نیز پیشتاز هستند. بلژیک با 4.8 میلیارد دلار صادرات در این بخش، نزدیک به 30 درصد از کل صادرات سیب زمینی فرآوری شده جهان را به خود اختصاص داده است. این محصولات شامل سیب زمینی‌های منجمد و غیرمنجمد فرآوری شده، مانند سیب زمینی سرخ کرده و چیپس هستند که مصرف بالایی در سطح جهانی دارند.
مقاصد صادراتی سیب زمینی ایران
ایران یکی از تولیدکنندگان عمده سیب زمینی در منطقه خاورمیانه است و محصولات خود را به کشورهای مختلف صادر می‌کند. کشورهای مقصد صادراتی ایران شامل عراق، افغانستان، امارات متحده عربی، و برخی کشورهای آسیای مرکزی هستند. در سالهای اخیر، میزان صادرات سیب زمینی ایران افزایش یافته و سود خوبی از این تجارت به دست آمده است، هرچند اطلاعات دقیقی درباره هزینه‌ها و سود دقیق صادرات باید از منابع تجاری و اقتصادی دقیق‌تر دریافت شود.
از نظر تولید داخلی، استان‌های همدان، اردبیل و اصفهان از مناطق اصلی کشت سیب زمینی در ایران هستند. همدان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب و خاک حاصلخیز خود، بزرگ‌ترین تولیدکننده سیب زمینی در ایران است. تولیدات این استان نقش بزرگی در تأمین نیاز داخلی و همچنین صادرات ایفا می‌کند.
صادرات سیب زمینی ایران به چین
ایران در سالهای اخیر به دنبال گسترش روابط تجاری خود با چین بوده است و سیب زمینی یکی از محصولاتی است که به این کشور صادر می‌شود. با توجه به نیازهای رو به رشد بازار چین و افزایش تقاضای مواد غذایی فرآوری شده، ایران توانسته بخشی از این بازار را به خود اختصاص دهد. اگرچه آمار دقیق و جزئیات مربوط به حجم صادرات سیب زمینی ایران به چین در دسترس نیست، اما افزایش تقاضا در بازارهای آسیایی به ویژه چین نشان‌دهنده فرصت‌های رو به رشد برای ایران در این زمینه است.
روابط تجاری بین ایران و چین در زمینه صادرات محصولات کشاورزی در حال توسعه است و پیش‌بینی می‌شود که با بهبود زیرساخت‌های صادراتی و توسعه تولیدات داخلی، این حجم افزایش یابد.
همچنین در سالهای اخیر صادرات خرما به چین و به طور کلی صادرات مواد غذایی به چین با رشد قابل توجهی رو به رو بوده است.
